Kennisbank

   

VRIJWILLIGERS WERVEN EN BEHOUDEN

 

Het werven van vrijwilligers is meer dan het zoeken naar nieuwe vrijwilligers, en dus meer dan het plaatsen van een artikel in een huis-aan-huisblad of het aanmelden van een vacature bij onze Vacaturebank

Ten eerste zijn er een aantal vragen die een organisatie zichzelf dient te stellen, voordat de werving daadwerkelijk begint. Zoals: hoe kijkt de buitenwereld naar onze organisatie? Is onze organisatie aantrekkelijk voor vrijwilligers? En wat hebben wij vrijwilligers te bieden?

Vervolgens zijn er ook bij de werving zelf een aantal zaken die belangrijk zijn scherp te krijgen. Wie zijn bijvoorbeeld onze potentiele vrijwilligers? Waar kunnen we deze mensen vinden? En wat is dan onze boodschap?  

 

Motieven voor de vrijwilliger

Steeds meer vrijwilligers kiezen primair voor vrijwilligerswerk dat zij leuk vinden en hen bevrediging geeft. De nobele vrijwilliger die zijn eigen belang ondergeschikt maakt aan ‘het algemeen nut’ maakt plaats voor de vrijwilliger die er zelf iets aan wil hebben. Wie vrijwilligerswerk doet, doet dat vooral omdat hij of zij daar voordeel bij heeft. Of terwijl: iedere vrijwilliger heeft zijn eigen motieven om vrijwilligerswerk te doen. Wanneer een organisatie aan de slag gaat met het werven van vrijwilligers dan zijn veelal de behoeften van de organisatie het uitgangspunt. Een omkering van het uitgangspunt kan mooie inzichten opleveren: waar is de vrijwilliger naar op zoek, en in hoeverre hebben wij dat te bieden? 

 

Het imago van de organisatie

Wie wil er vrijwilligerswerk doen bij een stoffige club? Wie wil er bestuurslid worden bij een organisatie die regelmatig negatief in het nieuws is? Welke jongere voelt zich aangetrokken tot een vereniging waarvan gezegd wordt dat er een autoritair bestuur is?

Het imago van de organisatie is dus van groot belang bij het werven van vrijwilligers. Welke indruk heeft de buitenwereld van de organisatie? Voor vrijwilligers is het belangrijk dat ze zich thuis voelen in een organisatie, en in zekere zin trots zijn op de organisatie waarvoor ze zich inzetten.

 

Behoud van vrijwilligers

Vrijwilligers zijn minder honkvast dan vroeger. Slechts een enkeling is nog levenslang actief voor dezelfde organisatie. Een zeker verloop zul je als organisatie dan ook voor lief moeten nemen. Wel is het nuttig om te weten waarom medewerkers vertrekken. Grofweg kunnen we twee oorzaken voor vertrek onderscheiden: 

 

  •  Maatschappelijke ontwikkelingen

Bijna iedereen heeft een overvolle agenda. Tijd voor vrijwilligerswerk is schaars. Dit geldt ook voor senioren. Daar waar men vroeger na de pensionering vrijwilligerswerk ging doen, is de huidige generatie senioren veelal bezig met hobby’s en zorg voor  kleinkinderen. Daarnaast zijn mensen tegenwoordig doorgaans sneller verveeld dan vroeger. Vrijwilligers gaan dus na een tijdje ergens actief te zijn geweest op zoek naar iets nieuws.

  •  Interne ontwikkelingen

Negatieve ontwikkelingen binnen een organisatie kunnen er toe leiden dat vrijwilligers zich er niet meer op hun plek voelen. Denk bijvoorbeeld aan een verslechtering van de werksfeer binnen de organisatie of een veranderend imago. Ook kan het zijn dat de activiteiten niet meer voldoen aan het verwachtingspatroon van de vrijwilliger of dat de vrijwilliger zich niet gewaardeerd voelt of onvoldoende begeleiding krijgt. De vrijwilliger van tegenwoordig is dan snel vertrokken en gaat op zoek naar iets anders. 

 

Tip: Vraag een vrijwilliger bij zijn afscheid altijd naar de reden van zijn vertrek. Zo krijg je wellicht zicht op knelpunten in jouw vrijwilligersbeleid. 

 

Tips voor het behouden van vrijwilligers

          Toon waardering: Voor vrijwilligers horen erkenning, waardering en beloning bij elkaar. De beloning die vrijwilligers willen liggen niet op het materiele vlak, maar om erkenning en waardering voor hun inzet. Je hoeft als organisatie of vrijwilligerscoördinator niet constant schouderklopjes uit te delen. Belangstelling en aandacht is veel belangrijker. Daarmee laat je merken dat je jouw vrijwilligers waardeert. 

 

Zorg voor een prettige werksfeer: Een schone werkruimte en goede materialen zijn belangrijk, evenals goede begeleiding en het samen evalueren van de werkzaamheden. Bekijk samen of het type werk bij de vrijwilliger past, of het is wat hij ervan verwachtte, of de vrijwilliger het werk nog steeds leuk en interessant vindt, of wellicht liggen zijn interesse inmiddels ergens anders?

 

     Zorg voor heldere en open communicatie: Vrijwilligers moeten nooit het gevoel krijgen dat er van alles speelt in de organisatie waar zij geen weet van hebben. Wees open en betrek hen bij veranderingen. Zo voelen mensen zich meer onderdeel van de organisatie.

 

     Maak duidelijke afspraken over medezeggenschap en klachtenwaardering: Vrijwilligers moeten weten waar ze terecht kunnen als hen iets dwars zit. Daarnaast is het belangrijk dat vrijwilligers er van op aan kunnen dat er iets met hun klacht gebeurt. Het is dan ook aan te bevelen een vaste begeleider voor de vrijwilligers aan te stellen. Tip: hang een ideeënbus op.

 

     Beloon: Zet vrijwilligers af en toe eens in het zonnetje. In Twenterand organiseren de gemeente en het Informatiepunt Vrijwilligerswerk jaarlijks activiteiten om vrijwilligers te bedanken voor hun inzet. Als organisatie kan je zelf ook iets organiseren, zoals een avondje of dagje uit of een onderscheiding in het leven roepen. 

 

     Wees attent: Kleine attenties bij een jubileum, een verjaardag, met kerst of bij ziekte worden altijd gewaardeerd. Een kaartje, bezoekje of telefoontje is vaak al voldoende. 

 

Lees hier meer over het belonen van vrijwilligers. 

 

Neem contact met ons op als je meer informatie wilt over het werven en behouden van vrijwilligers. Wil je eerst graag zelf aan de slag? Dan helpen deze 10 tips je misschien een eindje op weg.